Kasım 2024 < Büyük Grevin 34. Yılı
30 Kasım 1990:
Büyük madenci yürüyüşünü başlatan grev
30 Kasım 1990 tarihinde Genel Maden İş Sendikası’nda (GMİS) örgütlü olan maden işçileri 2,5 milyon lira maaş ve 85 bin lira yevmiye talebiyle greve çıktılar. Grevin merkezi Zonguldak olsa da, çevre illerden madenciler de greve katıldılar. Zonguldak, ocak ayının başına dek bir grev kenti olacak ve hükümete karşı verilen mücadelenin üssü rolünü oynayacaktı. Maden işçilerinin öncülüğünde, madenci aileleri, kent esnafı, öğrenciler ve aydınlar da grevin arkasında, grevin kazanması için hizaya girecekti.
Grevci maden işçilerinin taleplerine karşılık olarak, ANAP (Anavatan Partisi) hükümetinin önerisi 1,2 milyon lira maaş ve 64 bin lira yevmiyeydi. 1989 bahar yerel seçimlerinde, uyguladığı emek düşmanı politikalar nedeniyle hezimete uğramış olan Özal, madenlerin kamu kontrolü altında kaldıkça kâr edemediklerini, bu nedenle madenlerin devletin elinden çıkarılması gerektiğini iddia ediyor; madenlerdeki üretimi bilerek düşürecek politikalar uygulayarak hatalı ve yalancı bilançolar açıklıyor ve böylece IMF ile Dünya Bankası’nın dayattığı özelleştirme paketlerini hayata geçirmeye çalışıyordu. Özal, maden işçilerinin talepleri söz konusu olduğunda şöyle konuşuyordu:
“Zonguldak kömür havzasında işçiye verilen ücret, sattığınız kömürün bedelini karşılamıyor… Zararı 500-600 milyarı buluyorsa yarın yüzde 60 zam verdiğiniz zaman bu açık, bu zarar 1 trilyonun üstüne çıkar. Kim ödeyecek bu parayı. Üretim olmayan yere haddinden fazla para verirseniz enflasyonu körüklersiniz.”
Söyleşi:
Zonguldak’ta sinema deyince ilk akla gelen 1933 yıkında açılan Halkevi Sineması’dır. Halkevi Sineması, 1951 yılında Demokrat Parti iktidarının Halkevleri’ni kapatmasıyla Belediye Sineması’na (Memleket Sineması) dönüşür. Alaaddin Kara Özgür Halkın Sesi
Belgesel:
Film:
"İtalyanların Yeni Gerçekçilik akımından etkilendim." "Örneğin Vittorio de Sica da olduğu gibi, mizahı da iyi kullandılar."Ozan SağdıçFotoğraf Ustaları 1 (Anılar ve Söyleşiler), Tekin Ertuğ
Film
Üzgünüz, size yine ulaşamadık
1984'te başlayıp 1985'e kadar büyük madenci grevi sürerken Thatcher politikasından hıncını alacağı 'Siz Hangi Taraftasınız?' belgeselini çekecektir, ama üzerindeki baskı nedeniyle grevle ilgili şiir ve şarkılardan hareketle bir film yapacağını söylemiştir. Sonuçta yaptığının fazla (!) politik olduğu söylenir, Ken Loach’a göre 'fazla politik' olmasının tek nedeni ‘İngiltere ile ilgili’ olmasıdır. Oğuz Makal
Gazete Duvar